|


rtykuły i eseje
- Beowulf czyli wilk na pszczoły - Tadeusz A. Olszański 'Halbarad Dúnadan'
Autor referuje historię odkrycia Beowulfa oraz streszcza sam poemat, dotychczas nie przełożony na polski, po czym rozważa wpływ tego poematu na twórczość J.R.R. Tolkiena, ściślej - na Władcę Pierścieni. Jego zdaniem najważniejsze nie są zapożyczenia niektórych nazw czy scenerii, czy bezpośredni "cytat" z Beowulfa, jakim jest Smaug (w Hobbicie), ale podobieństwo generalnej tonacji obu dzieł: powaga w stosunku do mitu, do świata, do siebie samego jako twórcy, a także to, że Władca Pierścieni, podobnie jak Beowulf, opowiada o czynach, więc rozważania i rozterki bohaterów usunięte są na odległy plan. Autor wskazuje na to, że w obu dziełach "potwory", przeciwstawiające się bohaterom, nie są postaciami, lecz jedynie rekwizytami, służącymi do wydobycia zalet i wad bohaterów, zwraca też uwagę, że podobnie jak Beowulf, Frodo i jego towarzysze "sprowadzają swój czyn do ojczyzny", stając się w oczach swych rodaków z poszukiwaczy przygód obrońcami własnej ziemi. Artykuł zaczyna się i kończy tłumaczeniem pierwszych i ostatnich wersów Beowulfa, dokonanym przez autora.
- J.R.R. Tolkien albo baśń zrehabilitowana - Adam Ziółkowski
W niniejszym eseju autor zajmuje się baśnią jako gatunkiem literackim, oraz jej miejscem w dziejach europejskiej kultury. Wskazuje na zasadniczą role J.R.R.Tolkiena, jako jednego z tych twórców, który przywrócił baśni należne jej miejsce w literaturze, który wydobył ją z dziecinnych pokoi i przywrócił światu dorosłych. Mimo, że pierwotna wersja tego tekstu została napisana już ponad 20 lat temu, także dzisiaj pozostaje on jak najbardziej aktualny. Należy też podkreślić, że tekst bazuje na eseju opublikowanym w książce J.R.R. Tolkien: recepcja polska, Jakub Z. Lichański (red.), Warszawa 1996 i został poddany przez autora drobnym zmianom.
- O budowaniu wieży - Michał Leśniewski 'M.L'
Esej koncentruje się na pytaniach: czym jest tolkienologia i czy jej uprawianie ma jakikolwiek sens? Dlaczego u wielu odbiorców utworow J.R.R.Tolkiena pojawia się chęć potraktowania jego dzieła, jako swoistego źródła do poznania stworzonej przez niego fikcyjnej rzeczywistości? Czy mamy prawo tak je traktować? Czy jesteśmy uprawnieni do rekonstruowania wieży, którą budował Tolkien ale której przecież nie zdołał ukończyć?
- Czy elfy Wysokiego rodu są Ugrofinami? - Härri Përälä
tłum. Karolina i Tadeusz Olszańscy
Esej zajmuje się omawianiem różnic i podobieństw miedzy Quenyą - językiem wymyślonym przez Tolkiena, a fińskim. Përälä przedstawia krótką historię quenyi, jej rozwój zarówno w zamyśle Tolkiena, jak i wewnątrz świata przedstawionego, a następnie omawia zapożyczenia fińskie na poziomie fonetyki, leksyki i składni. Największe podobieństwa da się zaobserwować na gruncie fonetyki oraz leksyki, przy czym najliczniejszą grupę zapożyczeń stanowią wyrazy mające identyczne lub podobne brzmienie, ale inne znaczenie. O ile w elfickich cytatach we Władcy Pierścieni prawie nie ma przykładów inspiracji fińskim, o tyle w Etymologiach (The Lost Road), jak również we wcześniejszych wersjach legendarium jest ich wiele.
- O wchodzeniu dwa razy do tej samej rzeki - Kaj A. Apeland tłum. Tadeusz A. Olszański
On Entering the Same River Twice: Mythology and Theology in the Silmarillion Corpus, tłumaczenie Tadeusz A. Olszański
Tłumaczenie eseju, zamieszczonego pierwotnie w Between Faith and Fiction. Tolkien and the Powers of His World, Proceedings of the Arda Symposium at the Second Northern Tolkien Festival, Oslo, August 1997,'Arda Special 1' 1998 r. Autor analizuje różnicę w podejściu do mitu w różnych fazach twórczości J.R.R. Tolkiena, wskazując na istotną zmianę, jaka nastąpiła w latach trzydziestych, zwracając uwagę na różnicę określenia statusu i mocy Valarów. Początkowa fazę proponuje określić mianem "mitologicznej", drugą - "teologicznej". Ostatecznie proponuje on traktowanie jako jedyną prawomocną [authoritative] wersję Legendarium Quenta Silmarillion, opublikowaną w The Lost Road, jako tę, która została uznana przez Tolkirena za gotową do publikacji i która stanowiła podstawę mitologicznej warstwy Władcy Pierścieni.
- Tomizm. Jeszcze jedno podejście do analizy tolkienowskiego uniwersum - Anna Adamczyk 'Nifrodel'
Esej traktuje o późnej fazie twórczości J.R.R Tolkiena i wskazuje na zaskakujące podobieństwo niektórych założeń teologicznych tolkienowskiej Ardy do poglądów św. Tomasza z Akwinu. Autorka analizuje szereg zagadnień: skalę bytów, źródła zła w Śródziemiu, wolną wolę istot rozumnych, a także stosunek Eru do świata. Mimo, iż wielu powątpiewa o tym, czy Tolkien w ogóle znał tomizm, korelacji jest zbyt wiele, by móc je zlekceważyć.
anfiki i poezje
tłumaczenie: Agnieszka Sylwanowicz, Katarzyna K. Chmiel
- Lśnienie metalu - 'Ithilwen'
Zraniony na ciele i duszy przez Morgotha, kaleki Maedhros usiłuje na nowo określić swą tożsamość.
- Król zginął - 'Altariel'
Denethor uczy młodego Faramira gry w szachy.
- Bez zbędnych słów - 'Dwimordene'
"Mądry wojownik nie zostawia nie zakończonych spraw" - ostatni list Faramira do ojca.
Numer zawiera także wybór poezji autorstwa Avari , Nifrodel ,i 'Elanor' (Dominika Kurek) oraz ciekawostki i humor tolkienowski.
ecenzje i wywiady
- Wywiad z ilustratorką Katarzyną Kariną Chmiel - Anna Adamczyk 'Nifrodel'
- Verlyn Flieger: "A Question of Time. J.R.R. Tolkien's Road to Faerie" - Agnieszka Sylwanowicz 'Evermind'
- "The Complete Tolkien Companion" - J.E. A.Tylera czyli rzecz o urokach poprawek - Anna Adamczyk 'Nifrodel'
- "The Annotated Hobbit" Douglasa A.Andersona - Michał Leśniewski 'M.L'
- "Znaleźć Boga we Władcy Pierścieni" K.Bruner, J.Ware - Magdalena Kroczak 'Tallis Keeton'
"The Lord of the Rings Motion Picture Trilogy - The Exhibition" ilustrowane sprawozdanie z wystawy w Londynie - Agnieszka Sylwanowicz 'Evermind' i Katarzyna Karina Chmiel 'Kasiopea'
"The Lord of The Rings, The Two Towers, Extended Version" -reż.Peter Jackson -Michał Leśniewski 'M.L'
lustracje
- 'Katarzyna Karina Chmiel':
Logo Aiglos, Finduilas, Lśnienie Metalu, Thangorodrim, Król zginął, Bez zbędnych słów, Ilustacje z wystawy w Londynie, Tańczący z wilkami, Boromir i Denethor
- 'Anke Katrin Eissmann':
The steward
- 'Jarek Nocoń':
Theoden i Grima
- 'Małgorzata Pudlik':
Droga do Minas Tirith
- 'Karolina Stopa-Olszańska':
Alqualondë, Earendil, Beren i Luthien, Uwolnienie Maedhrosa
- Barbara Śliwińska:
Jaskinie goblinów
- Matylda Tomaszewska:
Eowyna
- Katarzyna Wojdak 'Avari':
ozdobniki
- Elizabeth Wyeth:
Fingon rescues Maedhros
- 'Maciej Wygnański':
Fram kills Scatha
wstecz
|
|
|